Μονή Αγίου Ταξιάρχη στον Βάτο, Η Μονή του Αγίου Ταξιάρχη χτίστηκε στις ανατολικές υπώρειες του όρους Παλούκι. Βρίσκεται στη σκιά ενός πλατάνου και «δροσίζεται» από δυο πηγές. Η μια είναι χτιστή και βρίσκεται δεξιά από την είσοδο, ενώ στη δεύτερη το νερό αναβλύζει από το βράχο πίσω από το μοναστήρι.

Το καθολικό της μονής είναι μονόκλιτη βασιλική με τρούλο. Κτήτορας της μονής ήταν ο λόγιος Καισάριος Δαπόντες, ο οποίος την ίδρυσε το 1761.

Ο ναός διακοσμούνταν με παλαιό ξύλινο τέμπλο που αντικαταστάθηκε μετά τους σεισμούς του 1965 με νεότερο κτιστό.

Διατηρούνται όμως ακόμα στο ιερό κάποιες εικόνες, ανάμεσα στις οποίες και του Αγίου Ταξιάρχη.

Λίγο πριν φτάσετε στην Γλώσσα, συναντάτε στο δεξί σας χέρι, έναν δρόμο που οδηγεί στο εκκλησάκι του Αϊ Γιάννη στο Καστρί. Το εκκλησάκι του Αϊ Γιάννη βρίσκεται στην κορυφή ενός βράχου ύψους περίπου 100 μ. και για να φτάσει κανείς πρέπει να ανέβει περίπου 106 σκαλοπάτια λαξευμένα πάνω στο βράχο.

Προτού ο δρόμος φθάσει στη θάλασσα, στο εκκλησάκι της Παναγίας υπάρχει βρύση με νερό.

Ο επισκέπτης ανεβαίνει από καλά προστατευμένη σκάλα σκαλισμένη στην πέτρα. Από την κορυφή η θέα προς το πέλαγος είναι μαγευτική. Οι μικρές, μοναχικές σχεδόν παραλίες με τα γαλαζοπράσινα νερά ανάμεσα στα γκρίζα βράχια προσθέτουν μία ακόμη νότα ομορφιάς στην περιοχή.

Πηγαίνουν στο πανηγύρι κάθε χρόνο, όσο βαστούν τα κότσια τους… Ο δρόμος τελειώνει … Μια σειρά ο κόσμος, ο ένας κόσμος κοντά στον άλλον ανεβαίνουν τα σκαλιά. Κάθε σκαλί και προσκυνητής. Κάθε προσκυνητής και δάκρυ. Λίγα ακόμη σκαλιά κι έφτασαν μπροστά στην πλατεία της εκκλησιάς.

Μια μικρή εικόνα στολισμένη με φρέσκα λουλούδια και δίπλα ένα μανουάλι με πλήθος κεριά αναμμένα που έφεγγαν παντού. Δίπλα καθότανε ο παπά – Σιδέρης, ένας αρχοντόπαπας Πατριαρχική κατάλευκη η γενειάδα του κοίταζε παντού με τα γλυκά γοργοκίνητα μάτια.

Οι νησιώτες προσέρχονται κοντά του και του φιλούν το χέρι. Στο χαρτί του δίνουν τα ονόματα να τα μνημονεύσει… Μ’ ένα γλυκό χαμόγελο δέχεται τον καθένα, την καθεμιά. Τους φωνάζει με το πρώτο τους όνομα. Τους γνωρίζει όλους, μια ζωή παπάς στο χωριό. Γνώρισε τη χαρά και τη λύπη τους. Βάπτισε, στεφάνωσε και με λύπη έθαψε πολλούς. Σαν το καλό πνευματικό γιατρό διέγνωσε τον πόνο της ψυχής και προσπάθησε να τον απαλύνει.

ΑΓΙΟΣ ΡΗΓΙΝΟΣ και Μονή: Ο ‘Aγιος Ρηγίνος έζησε τον 4ο αιώνα μ. Χ. Ήταν ελληνικής καταγωγής και έλαβε με την συνδρομή των γονέων του την παιδεία της εποχής του.

Παράλληλα όμως είχε τον πόθο να έλθει κοντά στον Χριστό και να ζήσει σύμφωνα με το θέλημά του.

Η φήμη της αγιότητας του φτάνει μέχρι το νησί της Σκοπέλου και οι κάτοικοι επιθυμούν και καταφέρνουν να γίνει επίσκοπος του νησιού και πνευματικός τους οδηγός.

Σαν επίσκοπος Σκοπέλου συμμετείχε στην Σαρδική σύνοδο και μαζί με περισσότερους από 300 άλλους αρχιερείς καταδίκασαν την αίρεση του Αρείου.

Όταν ο αυτοκράτορας Ιουλιανός ο “παραβάτης” κατεδίωξε τους χριστιανούς δόθηκε η ευκαιρία στον ‘Aγιο Ρηγίνο να πολεμήσει για την πίστη του και την πίστη των Σκοπελιτών, δίνοντας μάλιστα το παράδειγμα με την προσωπική του θυσία και μαρτυρία.

Βασανίστηκε για να απορρίψει την πίστη στο Χριστό και στο τέλος αποκεφαλίστηκε πιθανόν μαζί με άλλους σαράντα άγνωστους σε μας σκοπελίτες μάρτυρες της Ορθόδοξης πίστης, όπως αναφέρει ο καθηγητής Νικ. Γεωργάρας .

Μονή Αγίου Ρηγίνου

Έξω από την πόλη, 4 χμ ΝΔ, βρίσκεται η εκκλησία του Άγιου Ρηγίνου, πολιούχου της Σκοπέλου . Σύμφωνα με επιγραφή κτίστηκε το 1728, μάλλον στα ερείπια παλαιότερης, βυζαντινής μονής. Ο σημερινός ναός κατασκευάσθηκε τη δεκαετία του 1960. Στην αυλή του μοναστηριού υπάρχει η σαρκοφάγος του Αγίου , πρώτου επισκόπου του νησιού, ο οποίος μαρτύρησε τον 4ο αιώνα μ. Χ.. Υπάρχουν κελιά στη ΝΔ γωνιά της μονής, ενώ σε κοντινή απόσταση υπάρχει κρήνη.

Το μοναστήρι της Ευαγγελίστριας βρίσκεται πάνω στην πλαγιά του βουνού Παλούκι – σε σημείο με εξαιρετική θέα- και η φρουριακή εμφάνιση του συνδέεται με τις επιδρομές των πειρατών.

Χτίστηκε το 1712, πάνω στα ερείπια παλαιότερου Βυζαντινού Μοναστηριού του 1676, από τον χατζη-Στεφανή Δαπόντε (πατέρα του Καισάριου Δαπόντε) και ανήκει στη Μονή Ξηροποτάμου του Αγίου Όρους.

Σήμερα στο μοναστήρι υπάρχουν μοναχές. Μπορείτε να επισκεφτείτε το μοναστήρι καθημερινά 08.00-13.00 και 17.00-19.00. Θα πρέπει να αναφέρουμε εδώ ότι το ωράριο αυτό ισχύει σε γενικές γραμμές και για τα υπόλοιπα μοναστήρια της Σκοπέλου που κατοικούνται.

Στη μεγάλη εσωτερική αυλή θα βρείτε μια στεγασμένη κρήνη που αναφέρει ως κτήτορα της Μονής τον Καισάριο Δαπόντε καθώς και μια μικρή έκθεση με διάφορα σκεύη και εικόνες.

Στο μοναστήρι υπάρχουν παλιές εικόνες του 14ου αιώνα και το τέμπλο του είναι επικαλυμμένο με φύλλα χρυσού (κατασκευάστηκε σε εργαστήριο της Κωνσταντινούπολης) και είναι διακοσμημένο με παραστάσεις φυτών και ζώων καθώς και με παραστάσεις από την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη.

Η ίδρυση και η ακμή της Μονής συνδέονται άμεσα, όπως αναφέρθηκε, με την μεγάλη οικογένεια Δαπόντε. Εκτός από τις μαρτυρίες του λόγιου Σκοπελίτη μοναχού καμία άλλη γραπτή πηγή δεν διασώζεται ώστε να μας πληροφορήσει για την ίδρυση και την ανακαίνιση του μοναστηριού.

Σύμφωνα λοιπόν με τον Καισάριο Δαπόντε, σε κώδικα της μονής που συνέταξε ο ίδιος, στη θέση που βρίσκεται το σημερινό μοναστήρι υπήρχε παλαιότερα άλλο μικρότερο το οποίο ανήκε στην οικογένεια Δαπόντε και συγκεκριμένα στον πατέρα του Χατζή – Στεφανή, τον Ιωάννη Γραμματικό.

Μονή του Τιμίου Προδρόμου: Η Μονή βρίσκεται μόλις 300 μέτρα από την Αγία Βαρβάρα, στο βουνό Παλούκι. Αγαπημένο Μοναστήρι όλων των ντόπιων με τις καλοσυνάτες του καλόγριες που ακόμη φροντίζουν το μοναστήρι.

Ανακαινίσθηκε από τα θεμέλια το 1721 υπό του ιερομόναχου Φιλαρέτου, όπως αναφέρει η επιγραφή στην είσοδο του.

Η Μονή μέχρι το 1920 ήταν ανδρική, έκτοτε όμως είναι γυναικεία.

Το καθολικό της Μονής του Προδρόμου είναι ίδιου τύπου με το καθολικό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρα (Σταυροειδή εγγεγραμμένο τετρακόνιο) με μόνη διαφορά την ύπαρξη δύο χώρων στα πλάγια κατά το αγιορείτικο σύστημα.

Στην μονή αυτή είχε την επιθυμία να μονάσει ο Άγιος Νεκτάριος, αλλα τελικά έμεινε στην Αίγινα.

Εις επιστολήν του προς την οσίαν Ξένην, αποσταλείσαν τον Δεκέμβριον του 1907, γράφει σχετικώς: «Ο νους μου και ο πόθος μου εισίν αλλαχού, εις τον Πρόδρομον της Σκοπέλου, αλλά μία φωνή ενδόμυχος μοι λέγει, ότι ανέλαβες καθήκοντα εις την Αίγιναν και οφείλεις να εκπληροίς αυτά, μένων εις την Αίγιναν».

Έχει ξυλόγλυπτο, επίχρυσο, υψηλό τέμπλο με πλούσιο διάκοσμο κληματίδων, πτηνών, ζώων και 15 εικονίδια με τις μεγάλες γιορτές και αποτελείται από δυο κομμάτια, το ένα 14ου και το άλλο 18ου αιώνα, ενώ οι τοιχογραφίες του είναι του 14ου-15ου αιώνα.

Σημαντικές είναι και οι εικόνες της Μονής που χρονολογούνται το 16ο, 17ο και 18ο αιώνα μ.Χ.

Στην τράπεζα της Μονής υπάρχει τοιχογραφία σχετική με την ίδρυση της Μονής. Στην κόγχη εικονίζεται η Δέηση και εκατέρωθεν αυτής ο Άγιος Χαράλαμπος και ο Φιλάρετος Ιερομόναχος και Κτήτωρ.

Το μοναστήρι γιορτάζει στις 24 Ιουνίου και την προηγούμενη μέρα, εσπερινός λαμβάνει χώραω στη μονή.